Home
Wprowadzenie
Programy
Inne
 

Choroby powodowane przez grzyby z królestwa Fungi, gromady Ascomycota, rzędu Dothideales, rodziny Elsinoaceae


Słownik niezrozumiałych pojęć tutaj


Wprowadzenie

Grzyby z rodziny Elsinoaceae tworzą pseudotecja zanurzone lub wzniesione, kuliste do wydłużonych. Są one zwykle inkrustowane i złożone z żelatynowych, cienkościennych lub pseudoparenchymatycznych komórek. Owocniki te otwierają się wskutek stopniowego wykruszania się i przez pęknięcia ich wierzchniej warstwy. W owocniku worki są rozmieszczone w oddzielnych komorach, w pojedynczej warstwie, albo nieregularnie. Worki są torbiaste do kulistych, fisitunikowe, tj. bitunikowe (dwuwarstwowe), których dwie warstwy worka rozszczepiają się przy ich rozładowywaniu. Zarodniki workowe są hialinowe do brunatnych, podzielone przegrodami, czasem murkowate.
Grzybami z rodziny Elsinoaceae o największym znaczeniu gospodarczym są:

  • Elsinoë ampelina (stadium mitomorficzne: Sphaceloma ampelinum), powodująca antraknozę winorośli,
  • Elsinoë veneta (stadium mitomorficzne: Sphaceloma necator), wywołująca antraknozę maliny i jeżyny.

 

Antraknoza maliny i jeżyny (Elsinoë veneta), od lewej: antraknoza liści (1-3)

Wymienione wyżej patogeny z rodzaju Elsinoë porażają głównie pędy, ogonki liściowe, liście, szypułki kwiatowe i kwiaty, rzadziej owoce.

Warunkami sprzyjającymi występowaniu tych grzybów są ciepła i wilgotna pogoda.

Gatunki z rodzaju Elsinoë rozprzestrzeniają się głównie przez mitospory (tworzone w acerwulusach) wraz z prądami powietrza, kroplami deszczu i owadami.

Zarówno Elsinoë ampelina, jak i E. veneta zimują głównie w postaci grzybni i zarodników stadium mitomorficznego, czasami w formie askospor w perytecjach stadium mejomorficznego.

Patogeny z rodzaju Elsinoë są przyczynami antraknoz, czyli plamistości lub zgorzeli zasiedlonych organów rośliny.

Ochrona roślin przed patogenami z rodzaju Elsinoë obejmuje niszczenie porażonych organów i opryskiwanie roślin fungicydami zawierającymi benomyl, chlorotalonil, mankozeb i tiofanat-metylu.


Cel ćwiczenia

1.
Poznanie objawów chorobowych maliny lub jeżyny zainfekowanych przez Elsinoë veneta, sprawcę antraknozy maliny i jeżyny.

Materiał

Atlas chorób drzew i krzewów owocowych. Liście maliny lub jeżyny z objawami antraknozy maliny lub jeżyny.


Ćwiczenie

1.
Na podstawie atlasu chorób drzew i krzewów owocowych oraz obserwacji dokonanych okiem nie uzbrojonym i pod mikroskopem stereoskopowym narysuj i opisz objawy chorobowe widoczne na liściach porażonych przez Elsinoë veneta, sprawcę antraknozy maliny i jeżyny. Określ wielkość i barwę plam, uwzględniając ich środek i brzeg.

Pytania

1.
Jaką inną chorobę maliny przypominają symptomy chorobowe wywoływane przez Elsinoë veneta, czynnik sprawczy antraknozy maliny i jeżyny? Co różni te dwa patogeny?
2.
Jaka jest podstawowa różnica między grzybami tworzącymi perytecja i lokula?
3.
Co to jest pseudotecjum?